امروزه با توجه به ترقی های روز افزون در صنعت و تکنولوژی های مختلف، کسان و سازمان ها هم نیازمند دگرگونی ها و به روز شدن هستند. قصد از این مقاله بررسی مراحل نصب و راه اندازی سیستم تلفنی تحت شبکه یا همان IPPBX در سوداگری شما و روش ی به کارگیری آن است. در آغاز به رسیدگی قبل نیازهای راه اندازی ویپ VoIP می پردازیم.

پیش از راه اندازی ویپ در سازمان، می بایست بستر شبکه داخلی یا همان LAN تاسیس شود. هنگام تاسیس شبکه باید به امکانات و قابلیت های ساز و برگ شبکه هم دقت بسیاری نمایید. نکاتی از قبیل تعداد پورت سوئیچ ها، PoE بودن، پورت گیگ، گونه کابل ها، ارتباطات وایرلس و ... باید باره پروا قرار گیرند.

پس از نصب تجهیزات پسیو شبکه و راه اندازی بستر اولیه، مسئله ی مهم دیگر تاسیس DHCP سرور است که برای تخصیص آدرس های IP اتوماتیک به ساز و برگ موجود در شبکه به آن دربایستن داریم. همانطور که پیداست، نیازی به اینترنت برای تاسیس ویپ نخواهیم داشت؛ و این مسئله ای است که در ذهن بسیاری از کاربران به اشتباه برپایی شده است.

نکته ی آخر برای تاسیس سیستم تلفنی، آماده بودن خطوط و تحویل خطوط به هر صورتی که هستند (آنالوگ، دیجیتال یا ترانک SIP) می باشد لغایت به صورت یکپارچه به سیستم ویپ متصل شوند.

یکی سایر از مسائلی که ذهن افرادی که منظور تاسیس این سیستم را دارند به خویش مشغول می کند، نیاز به کابل کشی جدید برای به کارگیری ویپ است. این در حالیست که یگانه از برتری های VoIP، استفاده از بستر شبکه فعلی بوده و نیازی به پیاده سازی بستر جدید نیست.

پس از طریق اندازی کامل بستر شبکه، گام بعدی، رسیدگی نیازمندی ها و انتظارات سوداگری یا سازمان از سیستم تلفنی ویپ می باشد؛ زیرا بسته به نیازمندی های مطرح شده می طاقت راهکارهای مختلفی را پیشنهاد داد. برای مثال می توان از رکورد مکالمات، منوی صوتی IVR، رسته تماس، ... اسم برد.

برای مدیریت یک شبکه ی ویپ و ارتباطات مبتنی بر آن، اصطلاحا به یک مرکز تلفن، سانترال یا همان IPPBX احتیاج داریم. در ایران، در زمینه ی سانترال های سنتی، برندی همچون پاناسونیک شناخته شده است ولی در گویه ی ویپ، مرکز تلفن های IP کمتر شناخته شده اند و محصولات کمپانی های معتبر به دلایل مختلفی یا به ایران وارد نمی شوند یا در چهره واردات نیز، بها های فوقانی خواهند داشت.

یکی از راهکارهای مقرون بصرفه که بسیاری از کمپانی ها، ویپ را با آن می شناسند، نرم افزار متن مفتوح یا Open source استریسک Asterisk می باشد. پلتفرم و نرم افزار (Asterisk) از یک پیرامون مدیریتی Command Line سهم می برد و به همین علت برای آسانی در به کارگیری این نرم اسباب و تنظیمات آن، کمپانی های مختلف فعال در این زمینه، نرم افزارهای گرافیکی و پیرامون WebGUI بر روی این پلتفروم تعبیه کرده اند که کار با این سیستم را به مراتب آسان تر کرده است. برای مثال نرم افزار های سرشناس مختلفی مشابه Issable ،Elastix ،FreePBX از جمله ی مشهورترین ها هستند.

قطعا مرکز تلفن می بایست برای وابستگی با شبکه ی مخابرات، از طریق خطوط تلفنی به این شبکه متصل شود. پس دربایستن داریم تا خطوط شهری از هر نوعی که هستند را به مرکز تلفن متصل کنیم. برای این شغل احتیاج به مبدل یا گیت وی Gateway داریم.

در صورتی که از مرکز تلفن استریسک کاربرد می کنید، این امکان وجود دارد که کارت های تلفنی که اصطلاحا به کارت تلفنی استریسک هم شناخته می شوند را برای اتصال خطوط شهری آنالوگ یا دیجیتال، بکار بگیرید.

پس به طور کلی برای تاسیس سیستم تلفنی ویپ طریق های زیر وجود خواهند داشت:

1. مراکز تلفن تجاری و Embedded

2. نصب نرم افزار استریسک بر روی سرور + کارت یا گیت وی

3. نصب نرم انگیزه ها استریسک بر روی سرور مجازی + گیت وی

البته شیوه دیگری نیز وجود دارد که استفاه از مراکز تلفنی ابری یا اصطلاحا CloudPBX/ HostedPBX می باشد که کوشش می کنیم در مقاله ای سایر در خصوص آن صحبت کنیم.

مراکز تلفن Embedded

روش نخست استفاده از مراکز تلفنی حاضر می باشد. مرکز تلفن ها یک سری دستگاه هایی هستند که به چهره پیش فرض پلتفرم نرم افزاری بر روی آن ها تعبیه شده و یک محیط گرافیکی، برای سپریدن تنظیمات و مدیریت دارند. این مرکز تلفن ها را می تاب به عنوان پایدارترین شیوه برای تاسیس سیستم تلفنی نام برد. هر مرکز تلفن بسته به قدرت دشوار افزاری که دارد، تعداد کاربر و تماس های همزمان مشخصی را پشتیبانی می نماید.

نصب نرم انگیزه ها استریسک بر روی سرور + کارت یا گیت وی

در این روش سیستم تلفنی را بسته به خطوط آن مجموعه با به کارگیری کارت یا گیت وی و سرور تاسیس می کنیم. کارت های آنالوگ، دیجیتال، GSM بر روی سرور نصب شده و سپس نرم افزار استریسک یا FreePBX بر روی سرور نصب می گردد.

سروری که برای سیستم تلفنی مجموعه انتخاب می کنید باید متناسب با نیازمندی های سیستم باشد. اگر تعداد خطوط شهری و E1 بالایی دارید و شمار کاربر های شما بسیار است، باید یک سرور با توان خوب جاسازی کنید

توجه: در هنگام استفاده از کارت حتما باید یک سرور فیزیکی و مستقل برای این سیستم در عقیده بگیرید و نمی نا به چهره مجازی (VM) راه اندازی نمایید.

تفاوتی که این طریق با روش پیشین دارد، مشکل افزار سرور و نصب نرم اسباب می باشد. در طریق قبلی متذکر شدیم که بر روی مرکز تلفن ها نرم افزارهای مربوطه به چهره پیش فرض با سخت اسباب کاملا بهینه و استاندارد تعبیه شده ولی در این طریق علاوه بر نصب به نرم افزار، می بایست نگران نگهداری و تاثیر سرور مجزا نیز بود.

نصب نرم افزار استریسک بر روی سرور مجازی + گیت وی

این طریق دقیقا همانند با طریق پیشین است با این تفاوت که می توانیم سرور را به صورت مجازی تاسیس کنیم و لازم نیست حتما سرور فیزیکی جاسازی شود. در این شیوه با بکارگیری گیت وی، دیگر باری (Load) جهت تبدیل خطوط مخابراتی به ویپ، بر روی سرور اعمال نمی شود.

بعد از راه اندازی مرکز تلفن و وابستگی با خطوط شهری، دربایستن است تا کاربران نیز به سیستم تلفنی متصل شوند. برای کاربران ویپ نیز طریق های مختلفی جهت سهم مندی از امکانات ویپ ارائه شده است. راهکار اصلی که تمامی قابلیت های ویپ را برای کاربر فراهم می کند، استفاده از تلفن های ویپ یا همان IPPhone ها هستند. اما در صورتی که دنبال کم کردن هر چه اغلب خرج ها در فاز نخست هستید، می توانید از تلفن های نرم افزاری یا همان Softphone بهره‌گیری کنید.

علاوه بر این چنانچه در فاز مهاجرت از تلفن های سنتی به VoIP هستید، می توانید با بکارگیری گیت وی های آنالوگ FXS نیز، از تلفنی های معمولی خود بهره‌گیری نمایید.